Co zwiedzić w Wenecji?

Miasto położone jest na 117 wyspach i podzielone na sześć dzielnic zwanych sestiere. Przecina je Wielki Kanał (Canale Grande), obecnie główna arteria komunikacyjna. Wenecja jest chyba jedynym na świecie miastem, gdzie nie ma samochodów, autobusów i tramwajów elektrycznych. Transport publiczny to tramwaje wodne, czyli vaporetto.

Nietypowy początek
Wszyscy turyści zazwyczaj kierują pierwsze kroki na Plac św. Marka. Na sam początek zwiedzania lepiej jednak wybrać się na przejażdżkę vaporetto po Canale Grande. To najskuteczniejszy sposób na zobaczenie piękna Wenecji i obejrzenia z zewnątrz najważniejszych zabytków. Przepływając przez Canale Grande miniemy miedzy innymi:

Galerię Akademii (Gallerie dell’Academia) - obecnie mieści imponującą kolekcję dzieł sztuki z okresu od XIV do XVIII wieku. Początkowo była siedzibą Akademii Malarzy i Rzeźbiarzy, założonej w 1750 roku przez Gian Battistę Piazettę. Po upadku Republiki Weneckiej umieszczono tam najcenniejsze dzieła sztuki. Miały one służyć miedzy innymi kształceniu młodych artystów. W początkach XVIII wieku do kolekcji dołączyły dzieła sztuki ze zlikwidowanych przez Napoleona kościołów i klasztorów. Dostępne dla publiczności muzeum otwarto w 1817 roku, można w nim zobaczyć między innymi prace Leonarda da Vinci, Tycjana, Andrea Mategny i Canaletta.

Złoty Dom (Ca’d’Oro) - najpiękniejszy pałac nad Canale Grande, zbudowany w stylu gotyku weneckiego. Nazwa pochodzi od złotych dekoracji, które niegdyś pokrywały fasadę. Budynek zachwyca lekkością i wyważeniem proporcji, pomimo tego, że fasada główna jest asymetryczna. We wnętrzu znajduje się muzeum Galleria Giorgio Franchetti z bogatymi zbiorami sztuki średniowiecznej.

Ca’Rezzonico - barokowy pałac, w którym mieści się obecnie muzeum ukazujące życie i sztukę osiemnastowiecznej Wenecji; czasy te określane są często jako okres zabawy, frywolności i dekadencji.

Kościół Santa Maria Della Salute - jeden z najbardziej charakterystycznych punktów miasta, zlokalizowany u wylotu Canale Grande. Wybudowano go jako wotum wdzięczności dla Maryi Panny za powstrzymanie epidemii dżumy, której ofiarą padła 1/3 mieszkańców miasta. Kościół jest przykładem baroku weneckiego. Co roku, 21 listopada, odbywa się Fest della Salute z procesją dziękczynną, przechodzącą po specjalnym moście pontonowym z drugiego brzegu kanału do kościoła.

Ponte Rialto - jeden z najsłynniejszych zabytków Wenecji. Jest również najstarszym mostem w całej Wenecji. Pierwszy most wybudowano tu już w XII wieku (był to most pontonowy). W XIV wieku wzniesiono most z drewna, a czynsze z umieszczonych na nim kramów kupieckich były przeznaczone na opłacenie jego utrzymania. Obecny kształt Ponte Rilato zawdzięcza architektowi Antonio da Ponte: na kamiennym moście znajdują się dwa rzędy kramów kupieckich z przejściami dla pieszych pośrodku i po bokach. W kramach można zaopatrzyć się w typowe weneckie pamiątki, choć ich cena akurat w tym miejscu jest dość wysoka.

Palazzo Venier dei Leoni - mieści Kolekcję Peggy Guggenheim, Amerykanki zakochanej w Wenecji i obdarzonej niezwykłym smakiem i wyczuciem artystycznym. W zakupionym w 1949 roku pałacu zgromadziła dzieła sztuki współczesnej i awangardowej, miedzy innymi prace Picassa, Salvadora Dali, Maxa Ernsta i Jacksona Pollocka.

I wreście Plac św. Marka
Po nacieszeniu oczu wspaniałymi widokami można wreszcie wybrać się na Plac św. Marka, serce i symbol miasta. Najważniejszą budowlą na placu jest oczywiście Bazylika św. Marka - został on patronem Wenecji w IX wieku. Jego relikwie wykradli je z Aleksandrii kupcy weneccy i przywieźli do miasta. Miała to być realizacja przepowiedni, którą usłyszał podczas podróży do Rzymu sam święty. Kiedy mijał lagunę wenecką miał mu się ukazać anioł i powiedzieć, że właśnie tu spoczną jego doczesne szczątki. Najbardziej charakterystycznym elementem fasady głównej jest Loggia dei Cavalli, na której umieszczono kopie czterech koni przywiezionych z Konstantynopola. Były one częścią rzeźby przedstawiającej kwadrygę. Ozdobą wnętrza bazyliki są mozaiki, zajmujące łącznie 4000 m², wzorowane na mozaikach bizantyjskich. Niektóre z nich pochodzą z początku XII wieku. Za ołtarzem głównym znajduje się Złota Zasłona (Pala d’Oro), arcydzieło sztuki średniowiecznej, wykonane ze złota i srebra i ozdobione drogimi kamieniami. Podobno kryje ona relikwie św. Marka, choć istnieje również opinia, że spłonęły one w pożarze w 976 roku. Skarbiec bazyliki kryje imponującą kolekcję dzieł sztuki i kosztowności. Wiele z nich pochodzi z IV krucjaty.

Kolejnym najważniejszym budynkiem na Placu św. Marka jest Pałac Dożów (Palazzo Ducale), największe arcydzieło gotyku weneckiego - ostre łuki i ażurowe zdobienia tworzą wrażenie lekkości i gracji. Pałac był przez niemal 1000 lat siedzibą dożów (władców Wenecji), sądów, administracji i policji. Z renesansowego dziedzińca do wnętrza prowadzą tak zwane Złote Schody, warto także zwrócić uwagę na wychodzące na pierwsze piętro Schody Gigantów. Wewnątrz można zwiedzić prywatne apartamenty dożów, salę posiedzeń rady weneckiej i rządu (Signorii), ciekawostką jest bocca di leone, czyli skrzynka, do której obywatele mogli wrzucać donosy.

Plac św. Marka z dwóch stron otaczają Prokuracje Stare i Nowe, a łączy je wybudowane na polecenie Napoleona skrzydło zwane, jakżeby inaczej, Skrzydłem Napoleona. Prokuracje były niegdyś siedzibą najważniejszych weneckich urzędów. Pomiędzy Bazyliką a Prokuracjami Nowymi stoi Campanille, czyli dzwonnica, obecnie najwyższy budynek w Wenecji, z której można oglądać panoramę miasta. Do Prokuracji Nowych przylega Wieża Zegarowa (Torre dell’Orologio), na której łaciński napis ogłasza, że zegar odmierza jedynie godziny szczęśliwe.

Co jeszcze zwiedzić?
Kolejnym miejscem, które koniecznie trzeba zobaczyć jest Most Westchnień (Ponte dei Sospiri), łączący Pałac Dożów z więzieniem. Widoczny jest najlepiej od strony nadbrzeża z Ponte della Paglia.

Podobnie jak Rzym, Wenecja jest miastem kościołów. Szczególnie warte odwiedzenia są San Zaccharia z relikwiami św. Zachariasza i cennymi renesansowymi freskami, Santa Maria dei Miracoli z cudownym obrazem Madonny, Zanipolo (Santi Giovanni e Paolo) oraz Santa Maria Gloriosa dei Frari z cennymi obrazami Tycjana.

Jedną z typowych weneckich instytucji była scuola, czyli organizacja zrzeszająca kupców, rzemieślników, przedstawicieli danego zawodu, a także imigrantów i inne grupy. Scuola pełniła funkcję cechu, gildii, organizacji dobroczynnej, samopomocowej i religijnej. Każda scuola miała swoje miejsce zgromadzeń, patrona i kościół lub salę modlitewną. Z zachowanych do dziś budynków najciekawsze są: Scuola Grande di San Rocco, Scuola di San Giorgio dei Schiavoni i Scuola Grande dei Carmini.

Żadne miasto sztuki, do których bezapelacyjnie należy Wenecja, nie może się obyć bez muzyki. Teatro la Fenice to jeden z najsłynniejszych teatrów operowych świata. Po włosku ’la fenice’ znaczy ’feniks’, mityczny ptak odradzające się a popiołów. Nazwa nawiązuje do pechowej historii teatru: założono go na miejscu teatru San Benedetto, który spłonął w pożarze, sam zaś teatr był kilkakrotnie niszczony przez ogień (ostatnio w 1996) i odbudowywany. Wspaniałe wnętrza teatru można zwiedzać z przewodnikiem lub indywidualnie z audio przewodnikiem.

Nikt nie wyobraża sobie Wenecji bez gondoli. Przejażdżka gondolą należy do popularnych, choć drogich rozrywek. Całe szczęście przyglądanie się sunącym z gracją po weneckich kanałach łodziom jest darmowe. Co ciekawe niedawno po raz pierwszy w historii gondolierem została kobieta, a jeden z pracujących w Wenecji gondolierów to Polak. Wybierając się na przejażdżkę pamiętajmy, że opłata pobierana jest od łodzi, a nie od osoby, cenę można negocjować, a dla pewności lepiej wcześniej zapytać w informacji turystycznej o bieżące ceny.

Trzy wyspy
Warto również znaleźć czas na odwiedzenie trzech wysp Laguny Weneckiej: Murano, Burano i Torcello. Murano to od ponad 700 lat centrum produkcji słynnego szkła weneckiego, można tam zobaczyć muzeum szklarstwa oraz obejrzeć prezentację wyrobu szkła. Burano słynie z pięknych, misternych koronek, wyrabianych tu od XV wieku. Obecnie wiele koronek pochodzi z importu, ale na wyspie wciąż można spotkać kobiety wyrabiające je tradycyjną, ręczną metodą. Charakterystycznym elementem krajobrazu Burano są kolorowe domy. Podobno dzięki temu powracający z połowu rybacy mogli łatwiej trafić do swoich domów. Torcello jest obecnie wyspą całkowicie wyludnioną. Jej największą atrakcją jest kościół Santa Maria Assunta oraz Muzeo di Torcello - muzeum przedstawiające historię laguny.

Kiedy zwiedzać?
Wenecję można zwiedzać praktycznie przez cały rok. Największe oblężenie miasto przeżywa w okresie karnawału, Wielkanocy, Bożego Narodzenia oraz w okresie od czerwca do sierpnia. W czasie późnej jesieni i zimy należy pamiętać o zabraniu kaloszy, gdyż miasto jest wtedy często nawiedzane przez przypływy (acqua alta).