Kuchnia włoska - region Trentino

Region Terentino znany jest przede wszystkim polskim narciarzom. W jego granicach znajdują się góry Dolomity, a w nich znane na całym świecie stacje narciarskie (Val di Fiemme, Val di Sole). Pobyt na nartach możemy sobie urozmaicić próbując lokalnej kuchni.

Zacznijmy od produktów typowych dla Trentino:

Jabłka - uprawiane w Val di Non, Val di Sole i Valsugana. Najczęściej spotyka się trzy odmiany: golden delicious - żółte lub żółto-czerwone, słodkie i soczyste, Renetta Canada - często używana w kuchni, uprawiana przede wszystkim w Val di Non, Red Delicious - czerwone, lekko kwaskowate. Uprawa jabłek jest ściśle uregulowana i kontrolowana, aby zachować naturalny smak, wysoką jakość i zasady uprawy ekologicznej.

Miód - z rododendrona i z kasztana. Miód z rododendrona jest trudny w produkcji, ponieważ roślina ta jest bardzo wrażliwa na zmiany pogody. Miód z rododendrona ma delikatny smak i kwiatowy aromat, miód z kasztana ma ciemny kolor i wyrazisty smak.

Sery - produkcja serów ma w Trentino bardzo długą tradycję. Najbardziej znanym serem jest Trentingrana, ser dojrzewający, ziarnisty, produkowany z mleka krowiego, produkowany według tradycyjnych metod, bez konserwantów. Trentingrana to ser pikantny, nadaje się jako przekąska lub dodatek do sałatek. Asiago to ser wiejski, niepasteryzowany z białą skórką, niegdyś produkowany z mleka owczego, dziś z krowiego. W zależności od czasu dojrzewania możemy otrzymać różne jego warianty, od łagodnego do bardzo wyrazistego (Pressato, Mezzano, Vecchio). Młodsze odmiany Asiago mogą służyć, jako przekąski, starsze dobrze nadają się do wina, ser ten może być też tarty i używany, jako przyprawa. Puzzone di Moena produkowany jest w Val di Fassa, z najwyższej jakości mleka, dojrzewa około trzech miesięcy i w międzyczasie przecierany jest wilgotną szmatką dla zachowania wilgotności. Oznaczony literą M od słowa malga, czyli szałas górski. Inna nazwa tego sera to Spretz Tzaor, pochodzi ona z języka ladino, gdyż Val di Fassa to jedna z dolin, w których mieszkają Ladynowie, potomkowie rdzennych mieszkańców Trentino. Inne sery spotykane w Trentino to: Vezzena, Fontal, Taleggio, Spressa.

Oliwa Extra Vergine - produkowana w okolicach jeziora Garda, gdzie drzewa oliwne uprawiane są od wieków. Oliwki są zbierane ręcznie i wyciskane w kamiennych prasach, dzięki czemu oliwa ma zielono-złoty kolor i charakterystyczny smak.

Wędliny. Najbardziej znany jest Speck, wędzona szynka, solona i przyprawiana mieszanką przypraw, która zawiera najczęściej czosnek, pieprz, jałowiec lub liść laurowy. Speck może być podawany na zimno solo lub razem ze słodkimi owocami, takimi jak melon, gruszka, figa, dodawany do sałatek sosów, risotto, pizzy, makaronów albo kanapek. Produkowany jest w północnej części Włoch i w Austrii. Carne Salada to szynka konserwowana w solance, może być podawana na surowo, gotowana lub wędzona. Do znanych wędlin należą także: cacciatore - salami przyprawiane czosnkiem, solą i pieprzem, lucanica - przywędrowała z południa Włoch, była wytwarzana już w czasach starożytnych w prowincji o nazwie Lucania, istnieje wiele różnych receptur, Trentino produkuje się ją na przykład z mięsa koziego, owczego lub końskiego, może być świeża lub wędzona.

Wina - do najbardziej znanych należą Marzemino Trentino i Teroldego Rotaliano, produkowane z lokalnych odmian winorośli. Z win deserowych polecane są Muscato Giallo, Muscato Rossa Trentino, Vino Santo Trentino. Region słynie także z doskonałych win musujących, produkowanych tradycyjnymi metodami (spumante di metodo classico). Proces produkcji, zaczynając od zbioru winogron jest sciśle regulowany i kontrolowany. Technika ich wytwarzania została opracowana w 1902 roku przez młodego winiarza, Giulio Ferrari’ego, który chciał stworzyć nowe, lokalne wino przy użyciu metod francuskich.

Grappa - typowo włoski napój alkoholowy znany także za granicą. Grappa wytwarzana jest z wytłoków i pestek winogron, zawiera 40-50 % alkoholu. Początkowo był napojem dla plebsu, zaczęto go produkować, by zużyć odpady, które pozostały na końcu sezonu winnego. Z czasem Grappa zyskała na popularności i stała się cenionym alkoholem. Nadal produkuje się ją w małych gorzelniach, w zależności od okresu leżakowania możemy otrzymać grappę młodą (giovane), dojrzewajacą około 6 miesiecy lub grappę starą (invecchiata), dojrzewającą co najmniej rok, najpierw w beczce, a potem w butelce. Grappa monovitigno jest wytwarzana tylko z jednej odmiany winogron. Grappa może być też aromatyzowana (aromatizzata) za pomocą ziół lub owoców. Grappę podaje się w temperaturze pokojowej, w małych kieliszkach (jak do wódki). Jest doskonałym digestifem, czasami dodaje się ją do drinków.

Z racji sąsiedztwa z Austrią kuchnia regionu Trentino pozostaje pod wpływem kuchni tyrolskiej. Znajdziemy tu dania i składniki rzadziej spotykane w innych częściach Włoch, na przykład strudel, knedle, kiełbasy i wędliny.

Oto przykłady potraw, których będziemy mogli skosztować w Trentino.

• Canederli - inaczej knedle, robione z mąki lub chleba. W Trentino wyglądają inaczej niż knedle spotykane w Czechach - mają formę pulpetów i zawierają różne dodatki, na przykład speck, ser lub szpinak;
• Gnocchi - czyli po prostu kluski. Istnieje wiele sposobów ich przygotowania, w Tentino podaje się je zazwyczaj z serem Ricotta lub szpinakiem;
• Apfelstrudel - czyli po prostu strudel jabłkowy, typowy dla kuchni austriackiej i północnowłoskiej;
• Carne salada e Fabioli - carne salada pokrojona w cienkie plasterki podawana razem z gotowaną fasolą i oliwą;
• Crostata - kruche ciasto, rodzaj tarty z owocami, najbardziej typowa dla Trentino jest crostata z rabarbarem;
• Zelten - ciasto z bakaliami, orzechami i migdałami, tradycyjnie podawane w zimie, w okresie Bożego Narodzenia;
• Minestrone d’orzo (lub Panicia) - zupa z jęczmienia z dodatkiem cebuli, pietruszki, porów i specka;
• Panada - zupa przyrządzana z chleba w rosole z dodatkiem czosnku;
• Mosa - zupa składająca się z polenty zmieszanej z mlekiem;
• Kastanientorte - ciasto z jadalnych kasztanów, typowe dla okolic Bolzano;
• Probusti - kiełbaski z mięsa wieprzowego doprawiane przyprawami, typowe dla okolic Rovereto.