Krynica Morska

Czy Krynica Morska leży nad Bałtykiem, czy nad Zatoką Gdańską? Głupie pytanie - można odpowiedzieć, czy to nie wszystko jedno? Ano, może i tak - i tu i tu woda słona. Ale z pewnością w Zatoce Gdańskiej jest cieplejsza i nie ma tu tak silnych prądów. A Krynica Morska leży na Mierzei Wiślanej, pomiędzy Zatoką Gdańską a Zalewem Wiślanym i stanowi najmniejszą gminę w Polsce z liczbą mieszkańców nie przekraczającą 1500 osób.

Podobno pierwsza pisemna wzmianka na temat Łysicy (dawna nazwa Krynicy) pochodzi z XIII wieku. Wiódł tędy szlak handlowy z Gdańska do Królewca. A bardziej współcześnie? W 1840 r. pięciu zamożnych kupców z Elbląga wpadło na pomysł uruchomienia żeglugi turystycznej po Zalewie Wiślanym, między Elblągiem a Królewcem. Z roku na rok wycieczki owe cieszyły się coraz większym powodzeniem. Fakt ów zachęcił do zorganizowania żeglugi po Zalewie Wiślanym i budowy pierwszej, nastawionej na obsługę gości willi. Z czasem powstawały kolejne budynki, zbudowano molo i łazienki oraz uruchomiono zakład oferujący kąpiele w grzanej wodzie morskiej.

A co można robić w Krynicy?Cóż, jak wszędzie nad morzem - przede wszystkim wypoczywać: kąpać się w morzu, opalać się, wdychać jod... Sama miejscowość jest niewielka. Jedyną ciekawostką jest istniejąca tu od kilku lat ulica Teleexpresu - jedyna taka w Polsce. Najważniejszy zabytek Krynicy Morskiej to - jak nietrudno się domyśleć - latarnia morska. Tutejsza została oddana do użytku 1 maja 1895 roku. Niestety, w roku 1945 runęła wysadzona ładunkiem wybuchowym. Dopiero w 1948 podjęła pracę prowizoryczna latarnia na dachu jednego z domów wczasowych, a trzy lata później obok ruin starej latarni powstała ta istniejąca do dzisiaj. Jej wysokość to 27 metrów n.p.m., ale jej światło świeci na 53 metrach - to suma wysokości wieży i skarpy, na której stoi. Światło krynickiej latarni widać z odległości 18 mil morskich, co odpowiada 33,336 km. A kto wdrapie się na wieżę latarni, będzie mógł podziwiać piękne widoki.

W krynickiej dzielnicy Piaski istnieje kościół parafialny pw. Matki Bożej Gwiazdy Morza wybudowany w latach 90 XX wieku.

Zwiedzanie okolicy
Krynica może stać się bazą wypadową do ciekawych wycieczek po okolicy, gdzie jest wiele ciekawych miejsc do indywidualnego zwiedzania zarówno dla miłośników historii, jak i przyrody. Dla tych pierwszych interesującym miejscem okaże się Sztutowo - miejsce niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof. Obecne Sztutowo jest miejscowością o charakterze letniskowym położoną przy drodze nr 501, a jedyną „pamiątką” po KL Stutthof jest muzeum.

W Kątach Rybackich możemy zwiedzić Muzeum Zalewu Wiślanego, a w nim oryginalny warsztat szkutniczy, wystawę na temat rybołówstwa, a także zbiór muszli z dalekich mórz.

A w budynku Szkoły Podstawowej w miejscowości Jantar ulokowano Muzeum Bursztynnictwa. Oprócz pięknych i unikalnych wyrobów z elektronu (jak nazywali bursztyn Grecy) i materiałów dotyczących historii bursztynnictwa, można tu obejrzeć materiały związane z historią miejscowości, wystawę fotograficzną pt. „Ludzie morza - wczoraj i dziś” oraz dokumenty i stare zdjęcia o szkole w Jantarze.

W miejscowości Stegna znajduje się XVII - wieczny kościół. Już w XIV w. podobno istniała w tym miejscu świątynia, która jednak spłonęła. Kolejny kościół, wybudowany w 1609 spalił się w 1676. Ocalała jedynie wieża, organy, wyposażenie ołtarza oraz dzwon z okresu wojny 13-letniej. Ten dzwon zawisł na kościele ukończonym w 1681. W okresie reformacji kościół w Stegnie przejęli ewangelicy. W 1945 roku wrócił do katolików; wtedy tez został poświęcony.

Miłośnicy przyrody także znajdą w okolicy coś ciekawego. Każdy może odwiedzić utworzony w 1991 roku rezerwat „Mewia Łacha” na terenie gniazdowania wielu gatunków ptaków. Około 800 metrów na południe od drogi Przebrno - Krynica Morska w miejscowości Przebrna powstał w 1962 rezerwat buków. Prócz buków występuje tu sosna, świerk, grab, olcha czarna, a z drzew sztucznie wprowadzonych sosna wejmutka i modrzew europejski. W poszyciu leśnym spotkać można jarzębinę, kruszynę, brzozę brodawkowatą i omszoną.

Wydma Wielbłądzi Garb znajduje się na północno - wschodnim krańcu Krynicy Morskiej, tuż przy żółtym szlaku. Jest to najwyższa stała wydma w Europie - ma 48,5 metra wysokości - rozciąga się stąd wspaniały widok na morze i ląd. Natomiast w Kątach Rybackich zarejestrowano w 1957 roku najbardziej znany w Europie rezerwat kormoranów. Żyje tu podobno około 30000 ptaków. Kormorany żerują głównie na Zalewie Wiślanym, a ponieważ są bardzo żarłoczne, były tępione przez rybaków. Drzewa na których zakładają gniazda po pewnym czasie stają się białe od odchodów i obumierają, a kolonie kormoranów przenoszą się gdzie indziej.

Ale może największą „atrakcją” Krynicy jest możliwość leniwego spędzenia urlopu. W góry jeżdżą „twardziele” nastawieni na chodzenie i długie, trudne wycieczki. Tutaj można po prostu wyciągnąć się na plaży, od czasu do czasu ochłodzić się w słonej wodzie, albo pójść na spokojny, leniwy spacer. Polskie morze kojarzy się wielu z jeszcze jedną rzeczą - zbieraniem bursztynów. Ten „sport” wymagał sporej cierpliwości i dobrego wzroku, kawałki bursztynu były niewielkie. Najwięcej można było znaleźć po przypływie, albo gdy morze było wzburzone i wyrzucało swe skarby na brzeg. Czy teraz też można to robić? Pewnie tak. A więc - miłego wypoczynku!