Tańce gruzińskie

Chociaż Gruzja jest mały krajem, posiada bardzo bogate dziedzictwo kulturowe, pielęgnowane od wielu stuleci. Dzieli się na szereg regionów, zamieszkiwanych przez liczne grupy etniczne. Między innymi z powodu trudno dostępnych gór zachowały one swoją odrębność i obyczajową odmienność. Dzięki temu również powstało w Gruzji wiele tradycyjnych tańców, które w fantastyczny sposób pokazują temperament i charakter miejscowej ludności. Do tych najbardziej znanych i popularnych na pewno należy zaliczyć: Kartuli, Acharuli, Svanuri, Kazbeguri, Khanjluri, Khorumi, Davluri, Samaya i Suliko. Gruzini kochają muzykę, co jest widoczne niemalże na każdym kroku. Dzieci już od najmłodszych lat uczą się w szkole tradycyjnych tańców. Zdobycie tych umiejętności jest nie lada wyzwaniem! Nie tylko z powodu skomplikowanych kroków tanecznych ale przede wszystkim z powodu ich „dzikiego” i niezwykle energicznego charakteru! Szczególnie trudne zadanie ciąży na mężczyznach, którzy często balansują wręcz na granicy akrobatyki, wyskakując bardzo wysoko i wykonując przy tym niebanalne figury. Oprócz niesamowitych wyskoków, gruzińscy tancerze wykonują setki piruetów, zarówno w powietrzu jak i wirując na czubkach palców. W ten sposób wyrażają swoją waleczność, honor i odwagę. Wzbudzają podziw i szacunek widza. A wielobarwne, bajeczne kostiumy są perfekcyjnym dopełnieniem całego show!

Chociaż kobiety nie wykonują tak skomplikowanych figur tanecznych jak panowie, ich taniec również nie należy do najłatwiejszych! Poruszają się one niezwykle lekko, subtelnie, jakby płynęły po scenie. W każdym kroku ukazują swój wdzięk, elegancję i grację. Bardzo wyraźnie jest to widoczne między innymi w tańcach Samaya, Suliko i Davluri. Pierwsze dwa przeznaczone są wyłącznie dla kobiet, i w sposób trochę tajemniczy, trochę mistyczny malują piękne historie. Taniec Samaya wykonywany jest przez trzy kobiety, ubrane w bogato zdobione suknie oraz piękne korony. Ten strój jest odniesieniem do królowej Tamary, która panowała w Gruzji na przełomie XII - XIII wieku. Natomiast sam układ choreograficzny analizowany jest na wiele sposobów. Dla jednych jest symbolem rodziny królewskiej - młodej królowej Tamary, jej roztropnej matki oraz silnego władcy czyli ojca. Tworzą oni w tańcu harmonijną całość, z której emanuje piękno oraz chwała jaką było otoczone ich królestwo. Dla drugich ten taniec ukazuje zjednoczenie trzech zasad: umiaru, spokoju i siły oraz połączenie świata niebiańskiego, ziemskiego i pośmiertnego. Interpretować ten taniec można na wiele sposobów, jednak każdy zgodzi się z tym, że średniowieczne stroje, powolne i niezwykle eleganckie ruchy oraz nastrojowa muzyka, malują niezapomniany obraz mistycznej i potężnej Gruzji, który na długo pozostaje w pamięci.

Taniec Suliko nazywany również Kokebi, jest także wykonywany tylko przez kobiety. Odziane są one w piękne czerwone suknie i w dłoniach dzierżą dzbany. Taniec ten przedstawia dość banalną i prostą historię - kobiety idące po wodę do strumienia. Jednak sposób w jaki to przedstawiają po prostu zachwyca. Są one niezwykle subtelne, delikatne i kobiece. Jest to wolny taniec, odzwierciedlający piękno i wdzięk gruzińskich kobiet. Warto zwrócić uwagę na drobniutkie kroczki wykonywane na palcach przez tancerki - sprawiają wrażenie jakby płynęły po scenie!

Kolejny taniec Davluri ma już trochę inny charakter, przede wszystkim dlatego, że jest tańczony zarówno przez panie jak i panów. Ale co go łączy z wyżej opisanymi tańcami? Przede wszystkim elegancja, szyk i wdzięk! Opisywany jest jako taniec arystokracji i bogatych ludzi miasta. Składa się z dwóch części: pierwszej wolniejszej, tańczonej w dużym kole, i z drugiej nieco szybszej, tańczonej w parach. Chociaż podobne kroki można zobaczyć w innych gruzińskich tańcach, warto tu zwrócić uwagę na sposób w jaki są wykonywane, a mianowicie na najwyższą klasę i wszechobecną elegancję. Często komentowany jest jako „arystokratyczna uczta na scenie” - i chyba coś w tym jest!

Jednak bez wątpienia najbardziej rozpoznawalnym i popularnym gruzińskim tańcem jest Kartuli. Przepełniony romantyzmem i miłością. Tańczony chyba na każdym gruzińskim weselu. Taniec ten ukazuje uczucia mężczyzny do kobiety, ich zaloty oraz obustronny szacunek. Bije z niego olbrzymie pożądanie, które wyrażane jest jedynie poprzez mimikę oraz szybsze lub wolniejsze kroki. Główną zasadą w tym tańcu jest to, że partnerzy nie mogą się dotykać! Taniec składa się z pięciu części: początkowo mężczyzna zaprasza kobietę do tańca, następnie tańczą razem, jest solówka mężczyzny, potem kobiety i na koniec znów tańczą wspólnie wykonując takie same kroki. Ekspresja tancerzy oraz dynamiczna muzyka w wspaniały sposób wyrażają ludzkie uczucia. Kartuli porywa, zachwyca a czasem nawet wzrusza!

Z czarnomorskiego regionu Adżaria wywodzą się dwa kolejne tradycyjne tańce: Adżaruli oraz Khorumi. Pierwszy z nich jest podobny do tańca Kartuli, jednak przedstawiane w nim relacje pomiędzy kobietą a mężczyzną są mniej oficjalne, a wręcz czasem beztroskie. Adżaruli jest chętnie tańczony podczas festiwali i wszelkiego rodzaj ulicznych happeningów. Dlaczego? Ponieważ bije z niego radość, energia i pożądanie. Mężczyźni są w nim bardzo aktywni i dynamiczni. Adorują partnerkę oraz flirtują z nią poprzez bardzo energiczne i silne ruchy ciała oraz mimikę. Kobiety jak zawsze pełne są elegancji, powabu jednak bardziej zalotne i otwarte. Dopełnieniem tego tańca są wielobarwne, fantastyczne stroje, które potęgują doznania widza.

Kolejnym tradycyjnym tańcem wywodzącym się z regionu Adżaria jest Khorumi. Ma on zupełnie inny charakter niż Kartuli czy Adżaruli. Jest tańcem wojennym, wyrażającym siłę charakteru Gruzinów, ich waleczność oraz odwagę. Jest mocno związany z historią regionu, który przez stulecia najeżdżany był przez wojska mongolskie, tureckie i radzieckie. Bardzo obrazowo przedstawia historię gruzińskiej armii. Ukazany jest tam żołnierz szukający obozowiska, następnie armia gruzińska wzywa wroga do walki z którym rozpoczynają bitwę. Khorumi w piękny sposób przedstawia pole walki, grozę, radość ze zwycięstwa oraz odwagę. Mężczyźni wykonują tu setki bardzo szybkich, silnych i precyzyjnych ruchów, poruszających wyobraźnię widza. Skupiają jego wzrok i „grają” na emocjach. Taniec ten przypomina wszystkim, że musimy być zawsze gotowi do walki za ojczyznę.

Ale Gruzja to przede wszystkim potężne, trudno dostępne góry, których odbicie widoczne jest między innymi w tańcach: Svanuri, Kazbeguri czy Khanjluri. Chociaż wywodzą się z innych regionów, posiadają ten sam charakter: pełen wigoru, odwagi i waleczności. Są bardzo porywające, energiczne i niewiarygodnie trudne do wykonania, gdyż często balansują na granicy akrobatyki. Chyba najwyraźniej jest to widoczne w tańcu Khanjluri, który oparty jest na idei współzawodnictwa. Pasterze ubrani w czerwone tradycyjne stroje chokhas, ze sztyletami w dłoniach, konkurują ze sobą swoimi umiejętności. Wykonują serie niepowtarzalnych piruetów: w powietrzu, na kolanach, na palcach; serie wyskoków i mnóstwo bardzo trudnych i precyzyjnych ruchów z użyciem sztyletów. Bogactwo figur tanecznych oraz dynamizm tańca oszałamia widza. Również niezwykle porywający jest Kazbeguri, wywodzący się z Wielkiego Kaukazu. Tancerze czyli górale, wykazują się w nim wytrzymałością, twardością i siłą charakteru. Występują w regionalnym nakryciu głowy, w czapach papachi. Ich taniec to również pokaz niezwykłych skoków, precyzyjnych ruchów i wytrzymałości. Wywołuje wiele pozytywnych emocji.

Gruzini wiedzą doskonale jak oddziaływać na ludzkie uczucia. Są mistrzami tańca, ekspresji, wyrazu. W swoich występach ukazują miłość do ojczyzny, szacunek dla drugiego człowieka, odwagę, radość i pożądanie. Każdy ich występ to prawdziwe show, które pozostaje na długo w pamięci.