Dżinijskie perły Indii Północnych

Czym jest dżinizm?
Twórcą religii był Wardhaman, jeden z wielu nieortodoksyjnych nauczycieli współczesnych Buddzie. Dzieje szerzonej przez niego „religii zwycięzców” (dżina), czyli dżinizmu są bardzo odmienne od historii buddyzmu. Zdołała się ona umocnić i w wielu okolicach osiągnęła większe wpływy, ale nigdy się nie rozprzestrzeniła poza Indie.

Do podstawowych zasad dżinizmu należą ścisły wegetarianizm oraz szacunek dla wszystkich form życia. Dusze są właściwością nie tylko istot zwierzęcych i roślinnych, ale również takich bytów jak kamienie, skały, płynąca woda i wiele innych obiektów przyrody, nie traktowanych przez inne sekty jako istoty żyjące.

Świątynie dżinijskie należą do najwspanialszych w Indiach i tym samym stanowią świadectwo wielkiego bogactwa i pobożności świeckich wyznawców tej religii w epoce średniowiecza. Jako że podobnie jak buddyzm dżinizm zachęcał swych wyznawców do wyrabiania kupieckich cnót rzetelności i oszczędności, świecką społeczność dżinijską stanowili w przeważnej mierze kupcy.

Ranakpur
W odległości 75 km na północny-zachód od Udaipuru i 12 km na zachód od Kumbhalgarh znajduje się jeden z największych i najważniejszych dżinijskich kompleksów świątynnych na terenie Indii. Najwięcej turystów decyduje się na jego zwiedzenie w czasie 1-dniowej wycieczki samochodem z Udaipuru (około 2-2,5 godziny jazdy). Do miejscowości Ranakpur można jednak również dotrzeć publicznym autobusem (około 3 h jazdy z Udaipuru, przystanek naprzeciwko świątyni). Dla nie-dżin istów świątynia jest dostępna od godziny 12:00 do 17:00. Kto chce robić w środku zdjęcia (a jest co fotografować), musi wykupić odpowiedni bilet i okazać go strażnikowi przy wejściu. Poza tym, trzeba dostosować się do zasad panujących w świątyniach dżinijskich: obuwie zostawiamy na zewnątrz (trzeba zdjąć nawet skarpetki), nie można wznosić do środka napojów (nawet wody), papierosów i zapalniczek, a także przedmiotów skórzanych. Główna świątynia Chaumukha Mandir jest poświęcona pierwszemu tirthankarze (nauczycielowi głoszącemu zasady tej religii) - Adinatha. Została zbudowana w XV w. w śnieżnobiałym marmurze i składa się z 29 pomieszczeń, wyróżnia ją 80 kopuł i 1444 grawerowanych filarów. Już nie tak okazałe, aczkolwiek warte obejrzenia są jeszcze 2 inne świątynie, poświęcone 22. i 23. tirthankarze (w obrębie głównego kompleksu) oraz pobliska Świątynia Słońca.

Jaisalmer
W obrębie Fortu ukrytych jest 7 zdumiewająco pięknych i doskonale zachowanych świątyń dżinijskich. Rzeźbione w żółtym piaskowcu monumenty pochodzą z XV i XVI w. Ze względu na dobry budulec świątynie zachowały się do naszych czasów w doskonałym stanie i mogą z powodzeniem konkurować z kompleksem w Ranakpur czy na górze Abu. W pierwszej kolejności zwiedza się Chandraprabhu, poświęconą 8. tirthankarze. Po prawej stronie wznosi się Rikhabdev z charakterystycznymi filarami z rzeźbionymi apsarami i bóstwami. Po odwiedzeniu następnych 3 świątyń: Parasnath, Shitalnath oraz Sambhavanth można zejść schodami na dół do Gyan Bhandar - fascynującej, małej podziemnej biblioteki założonej w 1500 r., mieszczącej bezcenne starożytne ilustrowane manuskrypty. Pozostałe 2 świątynie: Shantinath oraz Kunthunath cechują liczne rzeźby zmysłowe.

Khajuraho
W ramach nieco rzadziej odwiedzanego kompleksu wschodniego wyróżnia się zespół świątyń dżinijskich. Miejsce, z uwagi na piękne i precyzyjne rzeźbienia jest zdecydowanie warte obejrzenia. Największa z 3 świątyń - Parsvanath Temple zyskała sławę dzięki dwóm przedstawieniom: kobiety usuwającej kolec ze stopy i innej, malującej sobie oczy. Druga z nich - Adinath, przypomina w stylu hinduistyczną świątynię Vamana. Ostatnia - Shanti Nath, zbudowana przed około stu laty, zawiera fragmenty starszych świątyń, w tym 4,5-metrowy posąg Adinatha z inskrypcją na cokole, datującą na początek XI w.