Co zwiedzić w Mińsku?

Dzisiaj stolica Białorusi przypomina żywy skansen radzieckiego komunizmu, pozwalając jednak uważnym turystom na odnalezienie śladów przeszłości w swoich zaułkach.

Kościół św. Szymona i św. Heleny - Tzw. Czerwony Kościół to bastion polskości i katolickości w Mińsku. Jego fundatorem był Edward Woyniłłowicz, który chciał upamiętnić swoje zmarłe przedwczesne dzieci - Helenkę i Szymona. Kościół skrywa się skromnie w ocienionym zakątku Placu Niepodległości, być może starając się w ten sposób uniknąć szalonych idei niektórych przedstawicieli władzy - zgodnie z jedną z nich, kościółek przez długie lata służył jako kino.

50 - metrowa wieża kościoła i intensywnie czerwony kolor użytej do jego budowy cegły (co ciekawe, sprowadzonej w tym celu aż z Częstochowy) są jednymi z nielicznych nie - socjalistycznych wizytówek miasta.

Biblioteka Narodowa - Otwarta w 2005 roku monumentalna biblioteka miała być architektonicznym symbolem narodowej tożsamości. Jej budowa pochłonęła około 80 milionów euro, niestety, koszta nie przełożyły się na urodę budynku - biblioteka, mimo że uznawana za jedną z najnowocześniejszych na świecie, znalazła się w rankingu 21 najbrzydszych budynków świata stworzonym przez brytyjski „Telegraph”. Jej przypominająca wielki diament elewacja według plotek złośliwych dotyka ziemi tylko jedną krawędzią, co ma czynić budynek bardzo mało stabilnym. Warto jednak zaryzykować i wjechać windą na jego najwyższe piętro - roztacza się stamtąd wspaniała panorama całego miasta, którą podziwiać można także popijając kawę w umiejscowionej tu na wysokości 72 metrów podniebnej kawiarni.

Niezwykłe jest podświetlenie biblioteki - całą powierzchnię „diamentu” pokryto panelami LED, w efekcie czego elewacja budynku służy również jako ogromny ekran, co po zachodzie słońca upodobnia go do błyszczącej, dyskotekowej kuli.

Białoruskie Muzeum Narodowe Wielkiej Wojny Ojczyźnianej - Jedno z nielicznych muzeów ukazujących II wojnę światową z perspektywy ZSRR. Ekspozycja jest bardzo ponura - zobaczyć tu można m. in. model nazistowskiego obozu koncentracyjnego czy zdjęcia z publicznych egzekucji w miejskich parkach.

Wyspa Łez - Położona na rzece Świsłocz Wyspa Łez to miejsce dedykowane żołnierzom poległym w radzieckiej kampanii afgańskiej. Ku ich pamięci naprzeciwko Starego Miasta wzniesiono kaplicę, upamiętniającą zmarłych, a także obrazy przedstawiające matki, żony i siostry, rozpaczające po stracie ukochanych.

Na Wyspie Łez znajduje się również figurka amorka, z którym wiąże się kilka ciekawych tradycji. Najsłynniejsza z nich dotyczy nowożeńców, którzy zazwyczaj przybywają na Wyspę aby złożyć kwiaty pod pomnikiem poległych żołnierzy. Następnie wedle zwyczaju powinni udać się pod amorka, który dopomaga w poczęciu potomka wymarzonej przez młodą parę płci. Jeśli przyszli rodzice chcą mieć synka, muszą w tym celu dotknąć amorkowego męskiego „instrumentu”; jeżeli marzy im się córeczka - dotknąć trzeba pupy. Na ile wróżba się sprawdza, nie wiadomo, aczkolwiek przyrodzenie statuetki jest tak wytarte, że łatwo można się domyśleć, iż większość Białorusinów preferuje posiadanie synów.

Katedra Ducha Świętego - Jest to jeden z nielicznych zachowanych zabytków dawnego Mińska. Wybudowany w 1642 roku jako kościół katolicki, przetrwał wszystkie burze dziejowe, doznając jedynie niewielkich zniszczeń. Być może jest to zasługa znajdującej się w jego wnętrzu cudownej ikony Matki Boskiej, która wedle legendy w 1500 roku objawiła się nad brzegiem rzeki Świsłocz. Obecnie katedra funkcjonuje jako cerkiew prawosławna.

Plac Priwaksalnaja - Przyjezdnych przybywających do miasta wita monumentalny plac, będący przedsmakiem tego, jak wygląda cały Mińsk. Ze względu na swoje położenie nazywany jest on czasami placem trzech dworców, gdyż znajdują się przy nim Centralny Dworzec Autobusowy oraz dwa kolejowe - dalekobieżny i podmiejski. Dominantą placu są tzw. „Wieże Miejskie”, czyli ogromne bliźniacze stalinowskie wieże, tworzące wraz z zespołem sąsiednich budynków mieszkalnych reprezentacyjny wjazd do Mińska, zwany „Wrotami miasta”. Znajduje się tu również największy na Białorusi zegar - średnica jego tarczy wynosi ponad 3,5 metra. Zegar powstał w Niemczech, skąd przybył na Białoruś po drugiej wojnie światowej jako trofeum wojenne. Na drugiej wieży, w analogicznym miejscu umieszczono godło Białoruskiej SRR.

Plac Niepodległości - Symetria, monumentalność i manifestacja siły społecznej - tak opisać można kolejny z placów Mińska, mający w założeniu stanowić kwintesencję całego miasta. Zobaczyć tu można budynek białoruskiego Sejmu, jeden z najlepszych w kraju hotel „Mińsk”, a także Uniwersytet Państwowy i oczywiście pomnik Lenina - do 1991 roku cały plac nosił jego imię. Niegdyś odbywały się tu pochody Armii Czerwonej, dzisiaj mają tu miejsce wszelakie pochody, demonstracje i inne zgromadzenia; z początku możemy poczuć się przytłoczeni jego surowością, warto wtedy przypomnieć sobie, że tu właśnie bije serce białoruskiego państwa... lub zejść do położonej pod placem galerii handlowej, w niczym nie różniącej się od podobnych przybytków konsumpcji spotykanych u nas.

Aleja Niepodległości - Swój początek bierze oczywiście przy Placu Niepodległości, łącząc go z równie istotnym dla białoruskiej historii i mentalności Placem Zwycięstwa. Przez lata nosiła miano prospektu Stalina, Lenińskiego, Franciszka Skoryny, aby w końcu stać się Aleją Niepodległości. Tę promenadę (podobnie jak wszystko inne w Mińsku monumentalną) przyrównuje się do słynnego Newskiego Prospektu w Sankt Petersburgu, ze względu na wspaniałą architekturę i liczne kawiarenki. O tym, że jesteśmy na Białorusi nie pozwala jednak zapomnieć znajdująca się tu siedziba KGB oraz skwer z popiersiem Feliksa Dzierżyńskiego.

Plac Zwycięstwa - Znajduje się tu 40 - metrowy obelisk upamiętniający poległych w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej. Zwieńczony jest on standardową czerwoną gwiazdą, zaś u jego stóp płonie rozpalony w 1961 roku wieczny ogień. Plac otaczają powstałe w większości w latach 50’ budynki. Pod obelisk przybywają Białorusini z całego kraju, aby w ten sposób upamiętnić wojennych bohaterów. Jest to również popularne miejsce ślubnych fotografii - zgodnie z tradycją, nowożeńcy odwiedzają tego rodzaju miejsca, by złożyć hołd bohaterom, zostawić bukiet kwiatów, i zrobić pamiątkowe zdjęcia.

Plac Oktiabrskaja - Ponieważ w trakcie wojny doznał on wyjątkowo poważnych zniszczeń, dzisiejsza architektura wielkiej betonowej przestrzeni niemal w całości prezentuje czasy stalinowskie. To tutaj znajduje się dawna siedziba Centralnego Komitetu Partii Komunistycznej Białorusi, gdzie dzisiaj rezyduje prezydent Aleksander Łukaszenka. Dzisiaj plac kojarzony jest głównie z mającym miejsce w 2011 roku tragicznym w skutkach wybuchem bombowym na położonej pod nim stacji metra Oktiabrskaja.

Przedmieście Troickie - To swoista rekonstrukcja dawnego Starego Miasta, pozwalająca poczuć klimat przedwojennego Mińska. Urocze, maleńkie kamieniczki i wąskie uliczki tworzą jedno z nielicznych miejsc, gdzie można schronić się przed wszechobecną monumentalnością białoruskiej stolicy.