Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego Guido

Węgiel jest naszym głównym bogactwem naturalnym - dzięki wizycie w kopalni Guido będziemy mogli poczuć klimat prawdziwej kopalni i na własne oczy przekonać się na czym polega ciężka praca górnika.

Kopalnię założył książę Guido Henckel von Donnersmarch w 1855 roku, aby dostarczyć węgiel do należącej do niego huty. Gdy złoża węgla wyczerpały się kopalnię przekształcono w węzeł odwadniania, który funkcjonował do lat 30-tych XX wieku. Później, kiedy sąsiadujące kopalnie zaczęły wydobywać węgiel na niższych poziomach węzeł zamknięto, a kopalnia stała się nieczynnym wyrobiskiem. W 1967 roku przekształcono ją w centrum doświadczalne, w którym testowano maszyny górnicze produkowane w zakładach KOMAG w Gliwicach. W 1982 roku w kopalni urządzono skansen górniczy, który funkcjonował do 1996 roku. Po długiej przerwie wznowił on działalność w 2007 roku jako Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego „Guido”. Zobaczyć tutaj można dwa poziomy: 170 i 320 metrów pod ziemią. Kopalnia należy do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.

Poziom 170 to stara część kopalni pochodząca z XIX wieku. Mieści się tam ekspozycja obrazująca metody wydobycia i pracę górników na przełomie wieków. Zwiedzający oglądają podziemne stajnie, sprzęt górniczy, ratunkowy, oświetleniowy, maszyny do odwadniania korytarzy. Ekspozycja wykorzystuje efekty światło-dźwięk: nad głowami usłyszymy trzeszczenie stropów, obok nas rozmowy górników, a nawet piski szczurów. Na tym poziomie znajduje się także Izba Pamięci Żołnierzy - Górników, czyli żołnierzy i młodych mężczyzn skierowanych do pracy w kopalni decyzją marszałka Konstantego Rokossowskiego. Oficjalną przyczyna był brak rąk do pracy, faktycznie chodziło jednak o pozbycie się niewygodnych politycznie młodych ludzi. W ramach tych zawoalowanych represji do kopalni trafiło blisko 200.000 mężczyzn, z których ponad 1000 straciło życie. Wystawa prezentuje zdjęcia, dokumenty, makietę koszar, gdzie zakwaterowano żołnierzy - górników, można obejrzeć film przedstawiający ich losy.

Poziom 320 został wydrążony na przełomie XIX i XX wieku i można tu zobaczyć naturalne wyrobiska zachowane w stanie zbliżonym do pierwotnego. Atrakcją są tutaj stare, wciąż funkcjonujące maszyny górnicze takie jak: kombajn chodnikowy, kombajn węglowo-bębnowy, przenośniki taśmowe oraz 800-tonowy zbiornik na węgiel. Przewodnik opowie jak funkcjonują i do czego służą w kopalni sejsmometry i sejsmografy. Największe wrażenie robi jednak możliwość zejścia w głąb wyrobiska, w którym zachowało się najstarsze urządzenie transportowe: kołowrót pracujący na zasadzie przeciwwagi.

Oprócz organizacji wycieczek kopalnia Guido prowadzi działalność kulturalną. Na poziomie 320 odbywają się cyklicznie koncerty, przedstawienia teatralne oraz imprezy na zamówienie. W starych stajniach, na poziomie 170 można zorganizować przyjęcia: bankiety, wesela, imprezy firmowe. W kopalni odbył się nawet ślub i przyjęcie weselne. W 2011 roku na poziomie 320 rozpoczął się finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

Kopalnię można zwiedzać wyłącznie z przewodnikiem, konieczna jest wcześniejsza, telefoniczna rezerwacja biletów. Na poziom 320 mogą zjechać dzieci w wieku od 7 lat. Zwiedzający otrzymują kask, latarkę, pochłaniacz i odzież ochronną. Kopalnia jest czynna od wtorku do niedzieli; we wtorek zjazdy odbywają się od 9 do 18, od środy do piątku od 9 do 14.30, a w soboty i niedziele od 12 do 16. Dostępne są następujące opcje: tylko poziom 170, tylko poziom 320 i obydwa poziomy.