Co zwiedzić w Helsinkach?

Helsinki leżą na południu kraju nad Zatoką Fińską i liczą prawie 600 tys. mieszkańców, co jak na stolicę tak wielkiego kraju jest niewielką liczbą. Jeśli weźmiemy jednak pod uwagę fakt, że w aglomeracji miejskiej Helsinek mieszka 1,2 miliona ludzi, podczas gdy w całej Finlandii ponad 5 milionów, to liczba mieszkańców miasta nie powinna dziwić. Helsinki są stolicą regionu Uusimaa, a w skład aglomeracji wchodzą również miasta Espoo, Vantaa, Kauniainen. Oczywiście, jak na stolicę przystało, Helsinki są najważniejszym ośrodkiem kultury, przemysłu, transportu i administracji.

Trochę historii
W XV wieku w miejscu Helsinek istniała osada, która stała się ważnym ośrodkiem handlu. W 1550 roku król Gustaw Waza założył w miejscu osady miasto. Helsinki było często niszczone podczas wojen Rosjan ze Szwedami, ale zawsze stawało na nogi. W XVIII wieku nastąpił gwałtowny rozwój miasta. W 1748 roku wybudowano twierdzę Suomenlinna, która miała duże znaczenie obronne. Gdy Finlandia trafiła pod panowanie rosyjskie, car przeniósł stolicę z Turku do Helsinek w 1812 roku, aby zmniejszyć wpływy szwedzkie. Zaczęto rozbudowywać miasto na wzór Petersburga. Po starciach między komunistami i opozycjonistami w Helsinkach Finlandia uzyskała niepodległości w 1917 roku. Dziś Helsinki są jedną z dziewięciu kulturalnych stolic europejskich.

Plac Senacki i Katedra Helsińska
W najważniejszym punkcie Helsinek, czyli na Placu Senackim wznosi się pomnik cara Aleksandra II wzniesiony w 1896 roku, dookoła placu stoją klasycystyczne budynki, w których mieści się gabinet premiera Finlandii oraz główna siedziba Uniwersytetu Helsińskiego. Na środku placu znajduje się Katedra luterańska zaprojektowana przez Carla Ludwiga Engla i budowana od 1820 do 1850 roku w stylu neoklasycystycznym. Prowadzą do niej monumentalne schody, dzięki czemu świątynia góruje nad miastem i widać ją z każdego miejsca w mieście. Katedra robi duże wrażenie, ale właściwie tylko z zewnątrz. Jeśli już uda się wejść do środka (wbrew pozorom nie jest to takie proste - zwiedzać ją można tylko pomiędzy nabożeństwami, których jest dość sporo) zobaczymy surowe i niezbyt strojne wnętrze, co jest znamienne dla luterańskich kościołów. W krypcie świątyni znajduje się kawiarnia, co jest dość nietypowym wykorzystaniem tej przestrzeni.

Sobór Uspienski
Sobór wznosi się na wzgórzu, niedaleko Placu Senackiego. Jest to największa prawosławna katedra Europy Zachodniej. Powstała w XIX wieku w stylu bizantyjsko-słowiańskim. 13 złoconych kopuł symbolizuje Jezusa i 12 apostołów. Ze względu na wspaniały ikonostas warto zajrzeć do środka!

Pomnik - instrument
Nieco dalej od centrum miasta stoi pomnik - jeden z symboli Helsinek. Powstał w 1967 roku i poświęcony jest J. Sibeliusowi - narodowemu kompozytorowi Finlandii. Sibelius był dla Finów, jak Chopin dla Polaków. Tworzył, nawiązując do fińskiego folkloru i literatury narodowej. Jego najbardziej znany poemat symfoniczny nosi znamienny tytuł Finlandia. Pomnik ma nietypową formę - przypomina organy o 24 tonach, które symbolizują olbrzymie, stalowe rury. Autorka pomnika spawała te rury, ponoć, własnoręcznie, przez 6 lat.

Temppeliaukion kirkko
Kolejnym zabytkiem sakralnym godnym uwagi jest Temppeliaukion kirkko - nowoczesny, okrągły kościół wykuty w skale. Znajduje się poza ścisłym centrum, więc żeby go zobaczyć trzeba się specjalnie pofatygować do dzielnicy Töölö. Zaprojektowali go bracia Suomalainen, a wybudowany został w 1969 roku. Projekt zakładał zachowanie skalistego terenu, na którym miał stanąć kościół. Dlatego też projektanci zdecydowali, żeby świątynię wykuć. Zbudowany jest wewnątrz masywnych, granitowych skał, które tworzą wewnętrzne ściany. Kościół jest okrągły, na zewnątrz widoczna jest jedynie miedziana kopuła. Świątynię oświetla światło naturalne, które wpada poprzez wąskie, szklane panele umieszczone dookoła pomiędzy kopułą a ścianami. Udając się na jego zwiedzanie można się rozczarować i nie wejść do środka, ponieważ oprócz nabożeństw odbywają się tam często koncerty z uwagi na świetną akustykę, jaka panuje we wnętrzu.

Dla fanów sportu
Helsinki gościły w 1952 roku igrzyska olimpijskie. Stąd w mieście stadion olimpijski. Jego 72-metrowa wieża widokowa i pomnik Paavo Nurmi znajdziemy na wielu pocztówkach. Nurmi - legendarny już biegacz zwany Latającym Finem - zdobył na 3 olimpiadach 12 medali. W obiekcie mieści się też Muzeum Sportu.

Korkeasaari - Wysoka Wyspa
Na Wysoką Wyspę możemy się dostać motorówką, łodzią lub tramwajem wodnym. W 1500 r. król Szwecji podarował wyspę mieszkańcom Helsinek. Na początku skaliste miejsce służyło głównie do przechowywania prochu. Dopiero na przełomie XIX i XX wieku wygląd wyspy zaczął się zmieniać. Wyrównano wówczas grunt, zasadzono dęby, klony i modrzewie. Pojawiły się ogrody kwiatowe. Wyspa stała się pięknym publicznym parkiem.

Dziś największą atrakcją jest ZOO, w którym żyje 150 gatunków zwierząt i ponad 1000 roślin ze strefy tundry i lasów deszczowych. Najczęściej przez turystów odwiedzane są niedźwiedzie polarne. Kilka razy w roku ZOO organizuje „nocne zwiedzanie”. Wtedy podziwiać można zwierzęta w czasie ich naturalnej nocnej aktywności. Na terenie ZOO znajdują się restauracje, kawiarnie i sklepy. Możemy więc spędzić na wyspie nawet cały dzień.

Seurasaari - Finlandia w pigułce
Chociaż słowo skansen kojarzy się często z turystyczną nudą, ten skansen naprawdę warto zobaczyć. Na zielonej wyspie Seurasaari zgromadzono ciekawą kolekcję domów, dworów i budynków przywiezionych z całej Finlandii. Skansen powstał w 1909 roku i obejmuje 87 budynków. Najstarszy „eksponat” to drewniany kościół z Karuna (1686). Skansen prezentuje też tradycyjne fińskie stroje i rzemiosło - haft, sprzęty rabackie i przędzalnie. Wyspa należy do ulubionych miejsc mieszkańców Helsinek. Jest prawdziwą oazą spokoju w środku miasta. Rodziny przypływają tu na pikniki i spacery a latem - na plażę. Sam skansen czynny jest od 15 maja do 15 września.

Twierdza na Liście UNESCO
Będąc w Helsinkach koniecznie trzeba się wybrać na fortecę Suomenlinna. Położona jest na sześciu wyspach przed wejściem do portu. Suomenlinna wybudowana została w 1748 roku. W 1991 roku fortecę wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Można się na nią dostać niewielkimi promami, które kursują przez cały dzień w odstępach kilkunastu minut. Na wyspach znajduje się muzeum fortecy, muzeum wojskowe, stare działa armatnie, mury obronne, podziemne schrony, stary port, więzienie, kościół, a także morska szkoła wojskowa. Ponieważ bardzo prawdopodobne jest spędzenie całego albo połowy dnia w fortecy, można w tym czasie zgłodnieć. Znajduje się tam kilka restauracji, kawiarni, a nawet jest mała plaża. Suomenlinna świetnie nadaje się na urządzenie pikniku i zjedzenie śniadania na trawie. Wybierając się na wyspy, trzeba być przygotowanym na długi spacer (nie zawsze po równym terenie) i silny, morski wiatr, nawet latem. Wyspy nie są jedynie atrakcją turystyczną - mieszka na nich na stałe prawie 900 osób.

Słynny targ Kauppatori
Niedaleko Ratusza znajduje się popularny targ. Można tu zakupić świeżą rybę, mięso łosia czy renifera, skóry, rogi, ale też oryginalne prezenty z Finlandii. Najbardziej poszukiwane prezenty przez turystów to skórzane torebki, portfele, biżuteria, szkło artystyczne, antyki, tradycyjne, drewniane noże do masła i noże finki.

Renifer na talerzu
Tak, to jeden z miejscowych przysmaków. Renifer podawany jest najczęściej z ziemniakami i sosem żurawinowym lub jałowcem. Za rarytas uważany jest język renifera, ale to może wymagać zimnej krwi. Do mniej kontrowersyjnych a równie smacznych dań należą, oczywiście, dania rybne. W Helsinkach warto spróbować świeżego łososia, śledzia czy sardynki. Codzienną przekąską są tzw. fińskie kanapki z razowym chlebem i łososiem.

Miłośnikom muzeów polecamy odwiedzenie Muzeum Narodowego, mieszczącego się w pięknym, ogromnym budynku przy ulicy Mannerheimintie, a miłośnikom sztuki - Ateneum, muzeum sztuki z bogatymi zbiorami największych artystów oraz ciekawymi wystawami czasowymi. Helsinki nie są bardzo dużym miastem, dzięki czemu wszystkie atrakcje turystyczne nie są od siebie bardzo oddalone.

Może Helsinki nie są najpiękniejszą stolicą w Europie, ale z pewnością mają swój charakterystyczny urok, który może sprawić, że zwiedzający zakochają się w tym mieście i nie będą chcieli z niego wyjechać. Pozostaje więc nic innego, jak zaplanować wycieczkę do stolicy kraju św. Mikołaja.